Tι επαγγελματική εκπαίδευση χρειαζόμαστε

Λεπτομέρειες

Κατηγορία: Άρθρα & Απόψεις

Δημοσιεύτηκε στις Τρίτη, 27 Νοεμβρίου 2012 17:26

Του Απόστολου Λακασά

Ένας στους δύο νέους στη χώρα μας αναζητεί εργασία, καθώς η ανεργία, που έχει χτυπήσει κόκκινο εν μέσω της οξύτατης οικονομικής κρίσης, πλήττει πρωτίστως τους νέους ανθρώπους. Το εκπαιδευτικό σύστημα έχει κομβικό ρόλο στην αντιμετώπιση του προβλήματος και η αλλαγή στρατηγικής σε σχέση με την επαγγελματική εκπαίδευση στην Ελλάδα κρίνεται επιτακτική.

Όμως, τι είδους επαγγελματική εκπαίδευση χρειάζεται η Ελλάδα ώστε οι νέοι να αποκτήσουν προσόντα που θα τους παράσχουν πραγματικές ευκαιρίες απασχόλησης στην τοπική αγορά εργασίας; Ποιες πρέπει να είναι οι προτεραιότητές της; Πώς πρέπει να είναι κατανεμημένο το πρόγραμμα σπουδών ανάμεσα στις εγκύκλιες γνώσεις και την τεχνολογική κατάρτιση των μαθητών;

Στα ερωτήματα αυτά θέλησε να απαντήσει ημερίδα που διοργανώθηκε στο Ινστιτούτο Γκαίτε, σε συνεργασία με το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, και στην οποία συμμετείχε ο Έλληνας υπουργός Παιδείας Κ. Αρβανιτόπουλος, ο υφυπουργός του ομοσπονδιακού υπουργείου Παιδείας και Έρευνας της Γερμανίας Τόμας Ράχελ, εκπρόσωποι των αντίστοιχων υπουργείων της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, καθώς και εκπρόσωποι εμπορικών και βιομηχανικών επιμελητηρίων.

"Δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου. Οι αλλαγές πρέπει να είναι ουσιαστικές", ανέφερε ο υπουργός Παιδείας Κ. Αρβανιτόπουλος, τονίζοντας ότι τις τελευταίες δεκαετίες αναπτύχθηκε στην Ελλάδα η κουλτούρα ότι το πτυχίο πρέπει να οδηγεί σε μια θέση στον δημόσιο τομέα.

"Αυτό έγινε εις βάρος των επαγγελματικών δεξιοτήτων. Χάθηκαν τέχνες και τεχνίτες. Πλέον θα πρέπει να συνδέσουμε τη γνώση με την παραγωγική διαδικασία", πρόσθεσε ο κ. Αρβανιτόπουλος, δίνοντας τον προσανατολισμό της πολιτικής του υπ. Παιδείας. Άλλωστε, στις αρχές του 2013 το υπουργείο θα παρουσιάσει νομοσχέδιο με τις αλλαγές που θα γίνουν στο πρόγραμμα του Γενικού και του Επαγγελματικού Λυκείου.

"Στη Γερμανία τα 2/3 των αποφοίτων γυμνασίου, 1,6 εκατ. μαθητές, κατευθύνονται στην επαγγελματική εκπαίδευση. Οι υπόλοιποι προς τα ΑΕΙ", ανέφερε ο υφυπουργός Παιδείας και Έρευνας της Γερμανίας, καταδεικνύοντας τη σημασία που δίνεται στην επαγγελματική εκπαίδευση. Στη χώρα η επαγγελματική εκπαίδευση έχει υιοθετήσει το διττό σύστημα. Ένα κομμάτι της εκπαίδευσης γίνεται στο σχολείο και το υπόλοιπο σε μια επιχείρηση.

Τα κύρια πλεονεκτήματα του συστήματος είναι τρία:

1. Συνδέεται με την παραγωγή και μπορεί να αλλάζει με βάση τις ανάγκες της οικονομίας. "Επαγγέλματα χάνονται, αλλά και προστίθενται, έτσι η επαγγελματική εκπαίδευση ανανεώνεται", τόνισε ο κ. Ράχελ. "Η βιομηχανία έχει εξειδικευμένες ανάγκες και άρα μπορεί να εκπαιδεύσει ανάλογα τους μαθητές".

2. Η πιστοποίηση των πτυχίων γίνεται από τα αρμόδια επιμελητήρια και είναι ομοιογενής για όλα τα ομοσπονδιακά κρατίδια, ώστε οι απόφοιτοι να μπορούν να εργασθούν σε όλη τη χώρα.

3. Ένα μεγάλος μέρος της χρηματοδότησης (75%) προέρχεται από τις βιομηχανίες και το υπόλοιπο από τα ομοσπονδιακά κρατίδια. Ένας εκπαιδευόμενος κοστίζει 15.888 ευρώ ετησίως. Στο σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης υπάρχουν αρχιτεχνίτες, εκπαιδευτές, εμπειρογνώμονες για την πιστοποίηση προσόντων και καθηγητές για τη θεωρητική εκπαίδευση.

Οι εκπαιδευόμενοι έχουν μια μικρή απολαβή (σε αντίθεση με τους φοιτητές ΑΕΙ) ενώ μετά την αποφοίτησή τους μπορούν να συνεχίσουν να εργάζονται στην επιχείρηση όπου εκπαιδεύτηκαν.

Κινήσεις συνεργασίας

Στους άξονες του γερμανικού συστήματος κινείται και η Ισπανία, με την οποία, όπως είπε ο κ. Ράχελ, έχει δημιουργηθεί μια Task Force. "Η επαγγελματική εκπαίδευση πρέπει να προσαρμοστεί στα δεδομένα των επιχειρήσεων", τόνισε ο κ. Ανχελ ντε Μιγκέλ Κάσας, διευθυντής του τομέα Επαγγελματικής Κατάρτισης του υπ. Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ισπανίας.

"Στοχεύουμε να αυξηθεί ο χρόνος εκπαίδευσης των νέων μέσα στην επιχείρηση. Δεχόμαστε τις προτάσεις της Γερμανίας για να προσεγγίσουμε το δικό της μοντέλο. Και θέλουμε οι νέοι που αποφοιτούν από την επαγγελματική εκπαίδευση στην Ισπανία να λαμβάνουν πιστοποίηση που θα αναγνωρίζεται και στις δύο χώρες", πρόσθεσε. Ανάλογες κινήσεις συνεργασίας με τη Γερμανία γίνονται σε Πορτογαλία και Ιταλία.

Στροφή νέων στην εκμάθηση τεχνών

Πτυχιούχοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επιδιώκουν να μάθουν μια τέχνη! Εντυπωσιακή στροφή νέων -όχι μόνο αποφοίτων γυμνασίου αλλά και 20άρηδων- καταγράφεται προς την επαγγελματική εκπαίδευση. Ο λόγος είναι προφανής: εξαιτίας της μεγάλης ανεργίας των πτυχιούχων ΑΕΙ, πολλοί επιλέγουν να μάθουν μια τέχνη. Πρόκειται για αντιστροφή του μοντέλου που έζησε η χώρα την τελευταία 30ετία, όταν η συντριπτική πλειονότητα των αποφοίτων λυκείων ήθελε να σπουδάσει σε ΑΕΙ.

Ειδικότερα, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, το σχολικό έτος 2011-12 στα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ) παρακολούθησαν μαθήματα 88.798, από 83.907 το 2010-11 (6% αύξηση). Μεγαλύτερη ήταν η αύξηση, 12%, στις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ), όπου το 2011-12 παρακολούθησαν μαθήματα 12.617, από 11.195 το 2010-11.

Όπως ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος της Επιστημονικής Ένωσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Κ. Αδριανουπολίτης, τα πρώτα στοιχεία για το τρέχον έτος δείχνουν αύξηση μαθητών κατά 10% στα ΕΠΑΛ και μεγαλύτερη στις ΕΠΑΣ. "Του χρόνου περιμένουμε ακόμη μεγαλύτερη ζήτηση. Και αυτό, διότι πολλοί απόφοιτοι γυμνασίου ζητούν να μάθουν μια τέχνη, ενώ υπάρχουν ακόμη και πτυχιούχοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που στρέφονται προς τις ΕΠΑΣ που είναι διετούς φοίτησης. Επίσης, υπάρχουν νέοι που εισήχθησαν σε ΑΕΙ μακριά από το σπίτι τους, και καθώς αδυνατούν να καλύψουν το κόστος των σπουδών εκτός έδρας, επιλέγουν τα επαγγελματικά σχολεία", τόνισε ο ίδιος.

(πηγή: άρθρο της Εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)